Burn-out door werk

Heb je het gevoel dat je opgebrand bent op je werk? En wat kun je doen als je huidige baan een negatief effect heeft op je gezondheid?

Bij een werkgerelateerde burn-out is er sprake van overmatige stress die zich afspeelt op de werkplek. Er wordt een fysieke en/of emotionele uitputting ervaren die veelal ook gepaard gaat met een gevoel van verminderde prestatie en verlies van persoonlijke identiteit.

Een burn-out is geen medische diagnose. Er zijn deskundigen die denken dat er sprake is van een onderliggende aandoeningen – bijvoorbeeld een depressie of angststoornis – die de oorzaak kunnen zijn van een burn-out. Onderzoekers wijzen erop dat individuele factoren, zoals persoonlijkheidskenmerken en gezinsleven, ook van grote invloed kunnen zijn op wie een burn-out ervaart. Wat de oorzaak ook is, een burn-out kan je lichamelijke en geestelijke gezondheid aantasten.

Welke persoonlijkheidskenmerken kunnen van invloed zijn?

  • Hoog verantwoordelijkheidsgevoel
  • Loyaliteit
  • Perfectionisme
  • Gedrevenheid
  • Hoge mate van betrokkenheid
  • Groot empathisch vermogen

Wat zijn jouw persoonlijkheidskenmerken? Er zijn verschillende persoonlijkheidstests die daarin meer inzicht kunnen geven waarvan de Big Five er één is.

Wat zijn de symptomen van een burn-out gerelateerd aan werk?

Voordat je een burn-out op je werk ervaart, zullen je gevoelens je enkele aanwijzingen geven dat er iets mis is. Als je niet zeker weet of je gewoon een moeilijke periode doormaakt of op weg bent naar een burn-out, zijn hier een aantal vragen die je jezelf kunt stellen:

  • Ben je cynisch of kritisch naar je werk geworden?
  • Ben je geïrriteerd en/of ongeduldig met je collega’s, cliënten of klanten?
  • Ervaar je een tekort aan energie om consequent productief te zijn?
  • Ervaar je een tekort aan motivatie?
  • Vind je het moeilijk om je goed te concentreren?
  • Vind je het moeilijk om beslissingen te nemen?
  • Vind je het lastiger om werkgerelateerde problemen op te lossen?
  • Roept werkgerelateerde stress angsten bij je op?
  • Moet je jezelf elke dag naar het werk slepen en heb je moeite op een start te maken?
  • Gebruik je eten, drugs of alcohol om je beter te voelen of zelfs om niets te hoeven voelen?
  • Heb je last van onverklaarbare hoofdpijn, maag- of darmklachten of andere fysieke klachten?

Wat zijn de mogelijke oorzaken van een burn-out op het werk?

Er zijn verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij het krijgen van een burn-out op het werk:

  • Gebrek aan controle: Als je weinig autonomie hebt en daardoor geen invloed kan uitoefenen in het nemen van beslissingen aangaande je werk, dan kan dit leiden tot een burn-out. Denk aan beslissingen zoals je planning, opdrachten of werkdruk, maar ook gebrek aan middelen die je nodig hebt om je werk te kunnen uitvoeren.
  • Onduidelijke baanverwachtingen: Als er onduidelijkheid is over je functie inhoud, je mate van autoriteit of wat je leidinggevende of andere van je verwachten, dan kan dit veel ongemakken met zich meebrengen. Duurt deze fase te lang dan kan dit veel energie vragen door de nodige frustraties en onzekerheden. 
  • Disfunctionele werkplekdynamiek: Het kan zijn dat je wellicht werkt met een pestkop op kantoor, of voel je je ondermijnd door collega’s of heb je een micromanager als baas. Dit kan bijdragen aan werkstress.
  • Extremen van activiteit: Wanneer een baan eentonig of chaotisch is, kost het veel energie om gefocust te blijven. Dit kan leiden tot vermoeidheid en burn-out.
  • Hoge werkdruk: Bij een hoge werkdruk is de balans tussen de werkbelasting en je belastbaarheid verstoord. Een te hoge werkdruk kan werkstress veroorzaken en leiden tot een burn-out.
  • Een helpend en zorgend beroep: e werkt in een helpend beroep, zoals de zorg
  • Gebrek aan sociale steun: Als je je geïsoleerd voelt op het werk en in je persoonlijke leven, dan kan dit leiden tot meer stress.
  • Onbalans tussen werk en privé: Als je werk zoveel van je tijd en moeite kost dat je niet de energie hebt om tijd door te brengen met je familie en vrienden, kan dit op termijn leiden tot een burn-out.
  • Werken binnen de zorgsector: Het helpen van mensen die zorg en hulp nodig hebben vragen om veel energie. Daarnaast is er veelal sprake van een hoge werkdruk door bezuinigingen.

Hoe ga je om met een een burn-out op het werk?

Het belangrijkste is dat je het (h)erkent en vervolgens de nodige acties onderneemt:

  • Evalueer je opties: Bespreek je zorgen met je leidinggevende. Misschien kun je samenwerken om verwachtingen te veranderen of compromissen of oplossingen te bereiken. Probeer doelen te stellen voor wat gedaan moet worden en wat kan wachten.
  • Zoek steun: Of je nu contact zoekt met collega’s, vrienden of geliefden, ondersteuning en samenwerking kunnen je helpen het hoofd te bieden. Sommige werkgevers bieden hulpprogramma’s aan waar je gebruik van kunt maken.
  • Ontspannende activiteiten: Ontdek verschillende programma’s die kunnen helpen bij stress, zoals yoga, ademhalingsoefeningen, meditatie of tai chi / qi gong.
  • Kom in beweging: Regelmatige lichaamsbeweging kan u helpen om beter met stress om te gaan. Het kan ook je gedachten afleiden van je werk. Vooral wandelen in de natuurlijk heeft een heilzame werking op het brein bij stress.
  • Een goede nachtrust: Slaap herstelt het welzijn en helpt je gezondheid te beschermen.
  • Mindfulness: Bij Mindfulness concentreer je je op je ademstroom, je intens bewust zijn van wat je op elk moment voelt zonder interpretatie of oordeel. In een werkomgeving houdt dit in de praktijk in dat je situaties met openheid en geduld onder ogen ziet zonder oordeel.